Beste mensen,
Ik heb een nieuwe stek gevonden.
Dit is het adres:
msleest.wordpress.com
U bent er welkom!
Msleest
zaterdag 17 maart 2012
zaterdag 29 oktober 2011
Siri Hustvedt
Tot voor kort was ze een naam in de cloud, zo'n naam die net buiten je blikveld rondzweeft, maar waarvan je weet dat ze er is.
Uit nieuwsgierigheid griste ik onlangs het enige boek mee dat bij haar naam op het rek stond in de bib.
Het verdriet van een Amerikaan. Bij het even openslaan, merkte ik dat de stijl niets bijzonders was: droog, zakelijk, niet echt literair. Nu heb ik het boek uit, en ik heb ervan genoten. Niet om één, allesoverspannende reden, maar wel om, zoals zo vaak het geval is, de som van een aantal motieven. Hoofdpersonen zijn Erik, zijn zus Inga en haar dochter. Het boek brengt het verslag van de problemen waarmee Erik en zijn omgeving worstelen. Hijzelf en de mensen in zijn dichte kring zijn van slag. Zijn zus Inga en hij hebben onlangs hun vader verloren. Nu duiken er tekenen op van een mysterieuze vrouw in het leven van hun vader. Inga wordt lastiggevallen door een obscure journaliste die er genoegen in schept om haar relatie met haar ondertussen overleden man te bekladden. Sofie, dochter van Inga, kampt met de verschrikking van 9/11, waar ze samen met haar moeder nauwelijks aan ontsnapte. Ook de dood van haar vader, en zijn ontrouw, waarvan ze op de hoogte was, zijn nog niet verteerde brokstukken van haar jong leven.
Zoals wel vaker gebeurt, zijn het de dingen die me op het eerste zicht storen, waar ik later voor val. Ik viel voor de rustige, zelfs onderkoelde stijl van het verhaal. Aan het woord is Erik, die therapeut is. Het verhaal dat hij brengt nu hijzelf, en de mensen in zijn dichte omgeving, hulp kunnen gebruiken, zou het verhaal kunnen zijn van een ideale patiënt. En dat is het in zekere zin ook. De therapeut in hem observeert, analyseert, stelt vragen bij zijn eigen gevoelens van verdriet, spijt en onbehagen. Terwijl hij inzicht probeert te krijgen in het verleden van zijn vader, die de oorlog en de Depressie meemaakte, wordt hij verliefd op zijn buurvrouw. Hij wordt ook meegesleurd door de problemen van Inga. Die moet de herinnering aan haar overleden grote liefde, haar man, bijstellen, als ze te horen krijgt dat hij haar bedrogen heeft. Ook haar dochter, die daarvan op de hoogte was, worstelt met haar gemengde gevoelens.
Tegenover het voortdurende graven in de psyche van de overledenen en van de levenden staat, gelukkig, een spannend verhaal van gebeurtenissen en van mysteries. Terwijl op het vlak van dit verhaal de gebeurtenissen zich ontrafelen en mysteries worden blootgelegd, tekenen zich op het andere vlak geleidelijk de vragen af waarop waarschijnlijk geen antwoord bestaat: hoever zijn mensen getekend door gebeurtenissen in hun leven, hoever kun je mensen kennen, wat spreek je uit en wat blijft onuitgesproken tussen ouders en kinderen, tussen geliefden? Hoever moet je gaan?
Ik weet niet of het boek mij een paar jaar geleden zou hebben bevallen. Nu deze vragen ook voor mezelf aan de orde zijn, heeft het dat zeker wel gedaan.
Uit nieuwsgierigheid griste ik onlangs het enige boek mee dat bij haar naam op het rek stond in de bib.
Het verdriet van een Amerikaan. Bij het even openslaan, merkte ik dat de stijl niets bijzonders was: droog, zakelijk, niet echt literair. Nu heb ik het boek uit, en ik heb ervan genoten. Niet om één, allesoverspannende reden, maar wel om, zoals zo vaak het geval is, de som van een aantal motieven. Hoofdpersonen zijn Erik, zijn zus Inga en haar dochter. Het boek brengt het verslag van de problemen waarmee Erik en zijn omgeving worstelen. Hijzelf en de mensen in zijn dichte kring zijn van slag. Zijn zus Inga en hij hebben onlangs hun vader verloren. Nu duiken er tekenen op van een mysterieuze vrouw in het leven van hun vader. Inga wordt lastiggevallen door een obscure journaliste die er genoegen in schept om haar relatie met haar ondertussen overleden man te bekladden. Sofie, dochter van Inga, kampt met de verschrikking van 9/11, waar ze samen met haar moeder nauwelijks aan ontsnapte. Ook de dood van haar vader, en zijn ontrouw, waarvan ze op de hoogte was, zijn nog niet verteerde brokstukken van haar jong leven.
Zoals wel vaker gebeurt, zijn het de dingen die me op het eerste zicht storen, waar ik later voor val. Ik viel voor de rustige, zelfs onderkoelde stijl van het verhaal. Aan het woord is Erik, die therapeut is. Het verhaal dat hij brengt nu hijzelf, en de mensen in zijn dichte omgeving, hulp kunnen gebruiken, zou het verhaal kunnen zijn van een ideale patiënt. En dat is het in zekere zin ook. De therapeut in hem observeert, analyseert, stelt vragen bij zijn eigen gevoelens van verdriet, spijt en onbehagen. Terwijl hij inzicht probeert te krijgen in het verleden van zijn vader, die de oorlog en de Depressie meemaakte, wordt hij verliefd op zijn buurvrouw. Hij wordt ook meegesleurd door de problemen van Inga. Die moet de herinnering aan haar overleden grote liefde, haar man, bijstellen, als ze te horen krijgt dat hij haar bedrogen heeft. Ook haar dochter, die daarvan op de hoogte was, worstelt met haar gemengde gevoelens.
Tegenover het voortdurende graven in de psyche van de overledenen en van de levenden staat, gelukkig, een spannend verhaal van gebeurtenissen en van mysteries. Terwijl op het vlak van dit verhaal de gebeurtenissen zich ontrafelen en mysteries worden blootgelegd, tekenen zich op het andere vlak geleidelijk de vragen af waarop waarschijnlijk geen antwoord bestaat: hoever zijn mensen getekend door gebeurtenissen in hun leven, hoever kun je mensen kennen, wat spreek je uit en wat blijft onuitgesproken tussen ouders en kinderen, tussen geliefden? Hoever moet je gaan?
Ik weet niet of het boek mij een paar jaar geleden zou hebben bevallen. Nu deze vragen ook voor mezelf aan de orde zijn, heeft het dat zeker wel gedaan.
zondag 28 augustus 2011
Einde
Wat heeft Jonathan Coe in godsnaam bezield om zo'n einde aan 'The terrible privacy of Maxwell Sim' te plakken? Dat het hoofdpersonage plotseling tot de ontdekking komt dat hij slechts een personage is in een boek, en dat dat boek nu en hier eindigt, dat is toch al te gemakkelijk? Ik herinner me hoe moeilijk, en hoe belangrijk ik het einde van een verhandeling ( voor dit woord sta ik niet in) vroeger vond. Een schrijver als Coe heeft die truukjes toch niet nodig? Of zie ik iets over het hoofd?
Een goed jaar geleden las ik 'Elizabeth Costello' van J.M. Coetzee. Het gaat over een oude man, die noodgedwongen met zijn schepper, de auteur, opgescheept zit. Dat was wel een goed boek. Het ging ook over veel meer dat die relatie, en Coetzee heeft een stijl die aan de ribben blijft hangen. Maar na dat boek had ik mijn portie wel gehad van die auteur-personage-relatie. Bij Coe maakt die relatie zelfs geen deel uit van het verhaal. Het is, of lijkt, vlug uit de doos gehaald omdat de auteur geen einde aan zijn boek wist te verzinnen. Als ik per boek punten zou geven aan schrijvers, dan kreeg hij niet meer dan zes. Daarmee dondert hij twee of drie punten naar beneden tov The circle is closed. Omwille van dit truukje, maar ook omwille van wat onmiddellijk aan dit einde voorafgaat: een depressieveling die overnight (het Engelse woord is hier beter) zijn depressie ziet wegsmelten omdat de externe factoren die aan de basis ervan lagen allemaal tegelijk weggeruimd worden. En behold: een niet-langer-depresieveling. Kijk, zo kan ik het ook.
Dat is natuurlijk niet waar, het boek is erg goed geschreven: Coe is niet alleen een kei in het oproepen van hilarische toestanden, je ziet daarnaast ook heel goed hoe het hoofdpersonage dieper en dieper in de sneeuw van zijn wanhoop wegzakt.
Net daarom kan ik de dubbele ontgoocheling van het einde niet hebben.
Een goed jaar geleden las ik 'Elizabeth Costello' van J.M. Coetzee. Het gaat over een oude man, die noodgedwongen met zijn schepper, de auteur, opgescheept zit. Dat was wel een goed boek. Het ging ook over veel meer dat die relatie, en Coetzee heeft een stijl die aan de ribben blijft hangen. Maar na dat boek had ik mijn portie wel gehad van die auteur-personage-relatie. Bij Coe maakt die relatie zelfs geen deel uit van het verhaal. Het is, of lijkt, vlug uit de doos gehaald omdat de auteur geen einde aan zijn boek wist te verzinnen. Als ik per boek punten zou geven aan schrijvers, dan kreeg hij niet meer dan zes. Daarmee dondert hij twee of drie punten naar beneden tov The circle is closed. Omwille van dit truukje, maar ook omwille van wat onmiddellijk aan dit einde voorafgaat: een depressieveling die overnight (het Engelse woord is hier beter) zijn depressie ziet wegsmelten omdat de externe factoren die aan de basis ervan lagen allemaal tegelijk weggeruimd worden. En behold: een niet-langer-depresieveling. Kijk, zo kan ik het ook.
Dat is natuurlijk niet waar, het boek is erg goed geschreven: Coe is niet alleen een kei in het oproepen van hilarische toestanden, je ziet daarnaast ook heel goed hoe het hoofdpersonage dieper en dieper in de sneeuw van zijn wanhoop wegzakt.
Net daarom kan ik de dubbele ontgoocheling van het einde niet hebben.
zaterdag 16 juli 2011
Ontdekken
De lof die op het verschijnen van sommige nieuwe werken vooruitloopt, die verbrodt het voor mij.
In eerste instantie werkt ze wel hoor, want ik wil het besproken werk lezen, nu, direct.
Maar. Er wandelt een berg van verwachting met me mee.
Neem nu 'Freedom' van Jonathan Franzen, of 'The terrible privacy of Maxwell Sim' van Jonathan Coe (*).
Ik heb ervan genoten, ja, zeker, maar niet zoals ik gedacht had. Niet zoals bij het eerste werk dat ik las van Jonathan Franzen, The Corrections. Of zoals ik 'The circle is closed' van Coe las.
Misschien lees ik te gulzig en proef ik niet genoeg wat ik lees. Een te grote leeshonger is dus niet gunstig. Dit is een beetje dubbel, want recensies zijn als een aperitief : ze scherpen de honger.
Maar dan die berg! Hooguit klauteren de geprezen werken tot halverwege, meestal blijven ze al veel eerder uitgeteld in zijn schaduw liggen. En ik blijf met de vraag of de berg nu de oorzaak is, of dat die er niets mee te maken heeft.
Hoedanook, beter komt een boek traag, of onverwacht in mijn blikveld. Boekenwinkels of een bibliotheek binnenlopen en door de collectie struinen. Bladeren in literatuurgeschiedenissen, anthologieën, essaybundels.... Het is het ontdekken dat het doet voor mij.
¨(*) Trouwens, wat een fluteinde: Maxwell ontdekt dat hij slechts een personage is in een boek, en dat dat boek nu en hier eindigt.
???
Ik herinner me hoe moeilijk, en hoe belangrijk ik het einde van een verhandeling vroeger vond. Voor een roman liggen mijn eisen minstens even hoog. Kan iemand een pleidooi houden voor dit einde? Ik nodig u uit.
In eerste instantie werkt ze wel hoor, want ik wil het besproken werk lezen, nu, direct.
Maar. Er wandelt een berg van verwachting met me mee.
Neem nu 'Freedom' van Jonathan Franzen, of 'The terrible privacy of Maxwell Sim' van Jonathan Coe (*).
Ik heb ervan genoten, ja, zeker, maar niet zoals ik gedacht had. Niet zoals bij het eerste werk dat ik las van Jonathan Franzen, The Corrections. Of zoals ik 'The circle is closed' van Coe las.
Misschien lees ik te gulzig en proef ik niet genoeg wat ik lees. Een te grote leeshonger is dus niet gunstig. Dit is een beetje dubbel, want recensies zijn als een aperitief : ze scherpen de honger.
Maar dan die berg! Hooguit klauteren de geprezen werken tot halverwege, meestal blijven ze al veel eerder uitgeteld in zijn schaduw liggen. En ik blijf met de vraag of de berg nu de oorzaak is, of dat die er niets mee te maken heeft.
Hoedanook, beter komt een boek traag, of onverwacht in mijn blikveld. Boekenwinkels of een bibliotheek binnenlopen en door de collectie struinen. Bladeren in literatuurgeschiedenissen, anthologieën, essaybundels.... Het is het ontdekken dat het doet voor mij.
¨(*) Trouwens, wat een fluteinde: Maxwell ontdekt dat hij slechts een personage is in een boek, en dat dat boek nu en hier eindigt.
???
Ik herinner me hoe moeilijk, en hoe belangrijk ik het einde van een verhandeling vroeger vond. Voor een roman liggen mijn eisen minstens even hoog. Kan iemand een pleidooi houden voor dit einde? Ik nodig u uit.
zaterdag 5 februari 2011
Herinneringen
September 1991:
'Rilke bijna uit. Heb tussendoor gelezen: Voor ze me kende (Julian Barnes), Herkansing (Alice Adams), iets van Lou Andréas-Salomé, een dun boekje over Karen Blixen en enkele verhalen en reportages in de laatste NWT.
Gekocht: Dikke mensen van Luuk Gruwez en Liefdesverklaringen van Leonard Nolens. Was op de poëziedag in Watou. Nolens blonk uit, hij is erg indringend bij het voorlezen'.
Vroeger hield ik in een groen schrift met een zachte, nu verweerde, kaft bij wat ik las en wat ik ervan vond.
Ik blader er in terug tot ik lees: 'Rilke bijna uit'.
Van Rilke? over Rilke? Een mens zou denken dat Rilke, of het nu van of over hem was, na blijft zinderen, lang na blijft zinderen. Maar nee, ik weet het niet meer. Het waren in ieder geval niet 'Die Aufzeichnungen des Malte Laurids Brigge'. Die heb ik, maar die zitten in mijn spaarpotje voor als ik met pensioen ben. A propos, dat spaarpotje loopt bijna over.
Uit wat ik verder lees maak ik op dat het om een biografie ging. En ja, helemaal in de diepte, op een slapend rayon in de kast van mijn literair geheugen, begint er iets te bewegen, het rekt zich uit en gooit een verdwaasde blik op mij, die de deur van die kast geopend heeft.
Wordt vervolgd.
'Rilke bijna uit. Heb tussendoor gelezen: Voor ze me kende (Julian Barnes), Herkansing (Alice Adams), iets van Lou Andréas-Salomé, een dun boekje over Karen Blixen en enkele verhalen en reportages in de laatste NWT.
Gekocht: Dikke mensen van Luuk Gruwez en Liefdesverklaringen van Leonard Nolens. Was op de poëziedag in Watou. Nolens blonk uit, hij is erg indringend bij het voorlezen'.
Vroeger hield ik in een groen schrift met een zachte, nu verweerde, kaft bij wat ik las en wat ik ervan vond.
Ik blader er in terug tot ik lees: 'Rilke bijna uit'.
Van Rilke? over Rilke? Een mens zou denken dat Rilke, of het nu van of over hem was, na blijft zinderen, lang na blijft zinderen. Maar nee, ik weet het niet meer. Het waren in ieder geval niet 'Die Aufzeichnungen des Malte Laurids Brigge'. Die heb ik, maar die zitten in mijn spaarpotje voor als ik met pensioen ben. A propos, dat spaarpotje loopt bijna over.
Uit wat ik verder lees maak ik op dat het om een biografie ging. En ja, helemaal in de diepte, op een slapend rayon in de kast van mijn literair geheugen, begint er iets te bewegen, het rekt zich uit en gooit een verdwaasde blik op mij, die de deur van die kast geopend heeft.
Wordt vervolgd.
vrijdag 10 december 2010
Het boek is uit
En dan ineens, pats boem, is het gedaan. Je wil nog verderbladeren, maar dat kan niet meer: het boek is uit.
Je hebt dat niet zien aankomen, en dus lees je het einde niet als een einde. Walter en Patty zouden gaan verhuizen naar New York. Mijn gedachten fladderden al over the Big Apple, waar ik Patty weer met koekjes naar de buren zag gaan, en Walter als een groene gendarme de vogelbevolking rondom zijn huis zag beschermen (*). Je zou denken dat ik nu toch al een beetje kan inschatten hoelang zo'n boek duurt. Niets van, digitaal krijg je geen indicaties van het einde, en dus is dat er niet voor mij. En wat denkt u, nee hoor, ik mis het boek in mijn handen ook niet bij het lezen. Alleen bij het einde dus, en achteraf (een beetje).
Wat vreemder is, en een totale verrassing voor mij, is dat ik de boeken hier rondom mij af en toe met andere ogen bekijk. Alsof ze behoren tot een tijdperk dat al achter me ligt, en ze er vooral nog zijn voor de nostalgie. De boeken van nu zitten verborgen achter icoontjes. In eerste instantie zijn ze dus onzichtbaar. Aan het boek in je hoofd is geen boek uit de bibliotheek, in je boekenrek, uit de boekenwinkel verbonden. Wat de gevolgen daarvan zijn, kan ik niet inschatten, maar dat ze er zijn, waar twijfel ik niet aan.
(*) Freedom
Jonathan Franzen, Fourth Estate, London, 2010, 562 p.
Je hebt dat niet zien aankomen, en dus lees je het einde niet als een einde. Walter en Patty zouden gaan verhuizen naar New York. Mijn gedachten fladderden al over the Big Apple, waar ik Patty weer met koekjes naar de buren zag gaan, en Walter als een groene gendarme de vogelbevolking rondom zijn huis zag beschermen (*). Je zou denken dat ik nu toch al een beetje kan inschatten hoelang zo'n boek duurt. Niets van, digitaal krijg je geen indicaties van het einde, en dus is dat er niet voor mij. En wat denkt u, nee hoor, ik mis het boek in mijn handen ook niet bij het lezen. Alleen bij het einde dus, en achteraf (een beetje).
Wat vreemder is, en een totale verrassing voor mij, is dat ik de boeken hier rondom mij af en toe met andere ogen bekijk. Alsof ze behoren tot een tijdperk dat al achter me ligt, en ze er vooral nog zijn voor de nostalgie. De boeken van nu zitten verborgen achter icoontjes. In eerste instantie zijn ze dus onzichtbaar. Aan het boek in je hoofd is geen boek uit de bibliotheek, in je boekenrek, uit de boekenwinkel verbonden. Wat de gevolgen daarvan zijn, kan ik niet inschatten, maar dat ze er zijn, waar twijfel ik niet aan.
(*) Freedom
Jonathan Franzen, Fourth Estate, London, 2010, 562 p.
zondag 7 november 2010
Jonathan Franzen
Jonathan Franzen heeft een nieuw boek uit : Vrijheid.
Ik vond 'The corrections' zo goed, ik ga dit boek dus zeker lezen (iPad?).
Interview met de auteur in de Knack deze week.
Jonathan Franzen heeft het over de digitale wereld en het lezen van boeken. Ik citeer:
'Boeken moeten je ertoe brengen je mobieltje en je internetverbinding uit te schakelen en in een andere ruimte te gaan zitten lezen'.
'Ik ben geboeid door elk verhaal dat me zaken over mezelf vertelt waarvan ik weet dat ze waar zijn, maar waar ik de juiste woorden nog niet voor gevonden had. Zo voel ik me veel minder alleen dan ooit met e-mails mogelijk is'.
Ha, ik opgelucht en welgezind, want ook voor een auteur als J. F. zijn er dus nog dingen waarvoor hij nog geen woorden gevonden heeft.
Want woorden vinden voor de dingen, tastbaar of niet, hoger is de inzet niet bij het schrijven.
En over de brugbouwersfunctie van de auteur heeft hij het ook, maar daarover volgende keer meer.
Ik vond 'The corrections' zo goed, ik ga dit boek dus zeker lezen (iPad?).
Interview met de auteur in de Knack deze week.
Jonathan Franzen heeft het over de digitale wereld en het lezen van boeken. Ik citeer:
'Boeken moeten je ertoe brengen je mobieltje en je internetverbinding uit te schakelen en in een andere ruimte te gaan zitten lezen'.
'Ik ben geboeid door elk verhaal dat me zaken over mezelf vertelt waarvan ik weet dat ze waar zijn, maar waar ik de juiste woorden nog niet voor gevonden had. Zo voel ik me veel minder alleen dan ooit met e-mails mogelijk is'.
Ha, ik opgelucht en welgezind, want ook voor een auteur als J. F. zijn er dus nog dingen waarvoor hij nog geen woorden gevonden heeft.
Want woorden vinden voor de dingen, tastbaar of niet, hoger is de inzet niet bij het schrijven.
En over de brugbouwersfunctie van de auteur heeft hij het ook, maar daarover volgende keer meer.
Abonneren op:
Posts (Atom)